BUDDHISM: LUMBINI PARK

This article is written in Vietnamese, and requires the VPS-Times font to read

Các Nhà Khäo C° Tìm Ra NÖi Sinh Cûa

ñÙc PhÆt Thích Ca

Tin T°ng H®p (AP, AFP) - Thû Tܧng Nepal, ông Sher Hahadur Deuba, Çã chính thÙc loan báo hôm Chû NhÆt 17 tháng 2, 1996 vØa qua là nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt Thích Ca Çã ÇÜ®c xác nhÆn tåi Lâm Tì Ni (Lumbini), 235 kilômét (145 d¥m) tây nam thû Çô Katmandu cûa quÓc gia Nepal. Lâm Tì Ni là nÖi ñÙc PhÆt ra Ç©i, khoäng næm 623 trܧc Công Nguyên.

M¥c dù ÇÎa Çi‹m nÀy Çã ÇÜ®c ÇŠ cÆp trong kinh Çi‹n, nhÜng Çây là lÀn ÇÀu tiên các chÙng tích lÎch sº Çã ÇÜ®c tìm thÃy. S¿ kiŒn nÀy có lë së k‰t thúc các tranh luÆn vŠ nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt, vì cho ljn nay vÅn có m¶t vài nhà nghiên cÙu lÎch sº ƒn ñ¶ cho r¢ng nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt thÆt ra là ª ti‹u bang Bihar, ƒn ñ¶. Sª dï có nh»ng tranh luÆn nÀy là vì vÜÖng quÓc Ma KiŒt ñà (Maghada) ngày xÜa, nÖi ñÙc PhÆt sinh ra, là n¢m trên biên gi§i gi»a hai nܧc ƒn ñ¶ và Nepal ngày nay.

ThÆt ra thì nhóm khäo c° nÀy - gÒm các chuyên gia tØ 6 quÓc gia: NhÆt Bän, ƒn ñ¶, Nepal, Pakistan, Sri Lanka, và Bangladesh - Çã khám phá ra các v‰t tích lÎch sº nÀy tØ næm ngoái, nhÜng h† phäi Ç®i thêm các các ki‹m chÙng trܧc khi công bÓ k‰t quä. ñây là k‰t quä cûa hai næm làm viŒc và Çào x§i, v§i s¿ phø l¿c cûa trên 200 nhân công.

Công tác Çào x§i dò tìm nÀy ÇÜ®c th¿c hiŒn tåi m¶t ngôi chùa th© Hoàng HÆu ñåi Ma-Da, mË cûa ñÙc PhÆt, và tåi khu vÜ©n r¶ng 8 kilômét vuông chung quanh chùa. Chùa nÀy còn lÜu låi m¶t c¶t Çá có ghi bän væn cûa Vua A-Døc (Asoka) Ç‹ làm dÃu nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt. Vua A-Døc là m¶t vÎ vua ƒn ñ¶ có công rÃt l§n trong viŒc truyŠn bá ñåo PhÆt trong th‰ k› thÙ 3 trܧc Công Nguyên, và ông Çã cho xây cÃt nhiŠu ÇŠn Çài làm dÃu tích nh»ng nÖi quan tr†ng trong th©i ñÙc PhÆt còn tåi th‰.

V§i s¿ h®p tác và tài tr® cûa B¶ Khäo C° Nepal và Giáo H¶i PhÆt Giáo NhÆt Bän, công cu¶c Çào x§i Çã tìm thÃy v‰t tích các phòng Óc cûa ngôi chùa ÇÀu tiên do vua A-Døc xây d¿ng vào næm 321 trܧc Công Nguyên, và Ç¥c biŒt hÖn cä, Çã tìm ra ÇÜ®c m¶t phi‰n Çá hình ch» nhÆt ngay chính ÇiŒn, làm dÃu nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt. "ViŒc khám phá ra các phòng Óc và phi‰n Çá kh¡c dÃu Çã xác ÇÎnh låi các s¿ kiŒn ghi trong kinh Çi‹n," ông Babu Krisna Rijal, chuyên gia khäo c° Nepal, Çã tuyên bÓ nhÜ th‰.

Thû Tܧng Deuba hy v†ng r¢ng "viŒc khám phá ra nÖi linh ÇÎa nÀy së thu hút ÇÜ®c nhiŠu PhÆt Tº và các du khách tØ kh¡p nÖi trên th‰ gi§i". ñó cÛng là ܧc nguyŒn cûa ông U Thant, cÓ T°ng ThÜ Kš Liên HiŒp QuÓc, ngÜ©i Mi‰n ñiŒn và là m¶t PhÆt Tº thuÀn thành. Næm 1967, ông Çã vÆn Ƕng thành lÆp m¶t d¿ án do LHQ tài tr® Ç‹ tìm ki‰m nÖi sinh cûa ñÙc PhÆt Ç‹ thi‰t lÆp m¶t trung tâm hòa bình th‰ gi§i.

oOo

Bình Anson,

Tháng 02, 1996